Motywy roślinne pojawiały się w sztuce od dawien dawna. Już w czasach antycznych można zauważyć ich obecność w artystycznych dziełach. Za przykład  uznać należy akant  w architekturze greckiej, który stał się ważną częścią dekoracyjną kapitelu korynckiego. Rośliny stanowiły również elementy ornamentów w sztuce sepulkralnej, gdzie były kojarzone z siłą, determinacją i pewnością zwycięstwa. Wzory roślinne znalazły też swoje miejsce w symbolice rzymskiej.

Sztuka a motywy roślinne

Rośliny w sztuce pojawiały się już w starożytnej Grecji, na kolumnach w tylu korynckim, rzeźbiono liście akantu (barszcz zwyczajny). Taki element jest nawiązaniem do drzewa oraz gaju, które są związane z genezą greckich świątyń. Najstarszym znanym przykładem kolumny korynckiej z motywem roślinnym jest kolumna z tylnej części celli świątyni Apollina Epikurosa w Bassaj. Motywy roślinne w sztuce najmocniej przejawiały się w okresie epoki secesji. Za inspirację służyła sztuka orientalna oraz motywy zwierzęco-roślinne. W tej epoce wystąpiła największa inspiracja roślinnością.

Źródłem symboli roślinnych w sztuce była również biblia. Dzięki symbolice niektórych roślin, przenoszono je na sztukę wczesnochrześcijańską. Jako przykład można podać tu winorośl, która od momentu zaistnienia na kartach pisma świętego, znalazła swoje miejsce również w sztuce. Nie tylko jednak biblia jest źródłem inspiracji.

Dzięki zachowanych średniowiecznych spisach znaczeń roślin, artyści mieli punkt odniesienia. Znając znaczenie danej rośliny przenosili je na swoje rzeźby, nadając im określony charakter. I tak Wit Stwosz, kierując się antycznymi spisami, umieścił w swoim ołtarzu wiele znanych mu roślin, takich jak mniszek lekarski, koniczyna trójlistna symbolizująca trójcę świętą czy babka lancetowata, znana powszechnie jako panaceum. Kwiaty w sztuce pojawiły się w okresie średniowiecza, gdzie najczęściej odnosiły się do Maryi.

Były to:

• róża,
• Irys,
• lilia.

W tym czasie arrasy oraz wielkoformatowa sztuka zyskały na popularności. Kwiaty oraz inne rośliny miały w średniowieczu szczególne znaczenie. Mianowicie chodziło o sposób komunikacji artysty z odbiorcami, którzy w głównej mierze byli analfabetami. W renesansie motyw kwiatów był obecny niemal wszędzie. Najbardziej znanym dziełem sztuki z tamtego okresu jest dzieło Botticellego zatytułowane Primavera. Malarz zawarł na nim ponad 200 odmian kwiatów, z których aż 130 jest możliwe do zidentyfikowania tylko przez ekspertów.

Dziś róże, irysy i lilie są bardzo popularne i coraz chętniej wybierane przez miłośników ogrodnictwa. Różnorodne odmiany poszczególnych gatunków zamówić można w sklepie ogrodniczym  https://www.podkarpackiesady.pl/.

Rośliny w malarstwie

Kwiaty ponownie do łask powróciły w XVII wieku w malarstwie holenderskim. Miały one charakter ulotności, ukazywały kruchość ludzkiego życia i nieuchronność przemijania. Popularność kwiatów w sztuce holenderskiej wiązała się z zachwytem nad roślinami cebulkowymi min. tulipanami. Były one przedstawione z niesamowitą dokładnością. Poza tulipanami popularne były:

• Irysy, tak piękne jak te dostępne na https://www.podkarpackiesady.pl/pl/p/Irys-Trawolistny/2317.
  
• Słoneczniki – mające symbolizować słońce, oraz przez unoszenie główki kwiatu do góry, miały ukazywać tęsknotę duszy ludzkiej do Boga.

W fowizmie, kwiaty odgrywały element dekoracyjny obrazu. Natomiast w pop arcie malarstwo roślin jest wyraziste i różnokolorowe.

Rośliny figurują w sztuce od starożytności. Stale przeplatają się motywy kwiatowe, liści czy owoców. Roślina może tworzyć historię sztuki w sposób bierny i aktywny. Może zostać użyta jako narzędzie bądź współtwórca sztuki. Nie tylko roślina sama w sobie, ale również jej poszczególne elementy mogą być odrębnie wykorzystane oraz przetworzone przez artystę.

Artykuł powstał przy współpracy z internetowym sklepem ogrodniczym

Źródła:

• Adamski A., Metafizyka martwej natury, https://www.bwaprzemysl.pl/?antoni-adamski-metafizyka-martwej-natury,
• Bayet C., Krótki zarys historii sztuki, http://www.wbc.poznan.pl/Content/210679/historiasztuki.pdf,